Klik op platen en foto’s voor een grotere afbeelding
Wandeltocht van de Padstappers uit Geraardsbergen België.
Ik ben op zondag 27 april 2025 heel vroeg ( 05.45 ) op weg gegaan voor een wandeltocht in de regio Oost Vlaanderen. Op vier plaatsen in België organiseerde lokale wandelverenigingen onder de vlag van het grote Vlaanderen Wandelsport ( Belgische bond ) allen een wandeltocht in hun regio met het thema ‘Vlaanderen Wandelt. Ik heb gekozen voor een tocht bij de vereniging de Padstappers in Geraardsbergen. Dat is een autorit van 193 km vanuit mijn woonplaats, maar op zondagmorgen vroeg best te doen over de dan nog stille autowegen. Rond 08.00 kwam ik bij de start/finish locatie aan. Mazzel ; want ik kreeg van een verkeersregelaar een plekje vlakbij het startgebouw toegewezen en mijn gele nummerplaat viel natuurlijk direct op tussen al die Belgische witte nummerplaten. Vroeg arriveren heeft ook het voordeel dat je dan nog ‘makkelijk’ een plekje krijgt toebedeeld.
Na het aanmelden / inschrijven drink ik eerst nog een kop koffie en maak mijn wandel-outfit in orde. Rond 08.45 ben ik op weg. Het zou een fantastisch zonnige wandel-dag gaan worden. De routes zijn allemaal gepijlt dus het wordt enkel opletten als er zich een splitsing voor gaat doen. Via een smal graspaadje onder langs een spoordijk en vervolgens een tunneltje onder door. En al heel gauw ligt het stadscentrum al achter mij. Ik nader de rivier De Dender, deze rivier in België ligt in het stroomgebied van de Schelde. Zij stroomt door de provincies Henegouwen, Oost-Vlaanderen en Vlaams Brabant over een lengte van 65 km. De rivier doorkruist de volgende steden : Aat, Lessen, Geraardsbergen, Ninove, Aalst en Dendermonde. De Dender is geen getijdenwater, zij wordt namelijk van de Schelde afgesneden door een tijsluis. Even verderop moet ik linksaf de Remy Van Lierdebrug oversteken en nader het buurtschap Overboelare.
Ik bereik het buurtschap Overboelare, dat ligt onder de rook van het grote Geraardsbergen. Op het dorpsplein staat een groot opvallend monument. Het blijkt het oorlogsmonument van Remy Van Lierde, een Belgische RAF piloot tijdens de Tweede Wereldoorlog. Geboren in dit plaatsje 14 augustus 1915 en elders overleden op 8 juni 1990. Hij vocht tijdens de Tweede Wereldoorlog in de luchtgevechten van de Slag om Engeland. Na de capitulatie vluchtte hij naar Engeland via Frankrijk en Spanje. Aan de Frans-Spaanse grens werd hij opgepakt. Hij verbleef van 1940 tot 1941 in de staatsgevangenis van Miranda de Ebro, doch hij kon ontsnappen (1941). In Engeland volgde hij een bijkomende opleiding bij de Royal Air Force. In zijn gevechten haalde hij 7 Duitse vliegtuigen neer en 37 vliegende bommen (V1’s) en met zijn jachtbommenwerper beschadigde hij 6 boten, 9 locomotieven en 250 voertuigen. Hij werd gedecoreerd met het Distinguished Flying Cross. Bij mijn passage deze ochtend was duidelijk te zien dat het plein rondom het monument momenteel een opknapbeurt krijgt.
Na het verlaten van het dorpje gaat de route door een bosgedeelte. Even loop ik verkeerd ( mis een splitsingsbordje ) maar medewandelaars waarschuwen mij boven vanaf een bospad dat ik naast het goede pad loop. Ik bedank ze snel en klauter ook tegen een boshelling op omhoog om op het juiste pad te geraken. Er zijn echt best wel veel afstanden te lopen dus ik zal vervolgens beter op moeten letten wanneer er splitsingsbordjes verschijnen op de route. Ik zie prachtige veldjes boshyacinten tussen het groen en de bomen. In Engeland en Schotland noemen ze deze Blue Bells, vind ik eigenlijk een toepasselijke naam. Weer wat verder tref ik grote zwammen aan een boomstam ? Ik twijfelde of deze wel echt waren maar passerende wandelaars waar ik het aan vraag beweren dat deze echt ? zijn. Aan het einde van de bospaden bereik ik inmiddels na deze lus weer de rand van het centrum van Geraardsbergen en is er de eerste rustplaats van deze tocht. Het gebouw van een grote basisschool en het grote schoolplein is zeker door het mooie weer helemaal uitgerust met tafels en stoelen, binnen is er van alles te verkrijgen. Met het muntjes/bonnen systeem werkt dit weer perfect. De eerste 6 km zijn afgelegd en zo dadelijk gaat mijn route ( 18km ) verder via het centrum van de stad over het fraaie marktplein.
Ik bereik de Markt en kom in oog met een prachtig monumentaal gebouw ; het stadhuis van Geraardsbergen. Het is sinds 1936 een beschermd historisch monument. In de middeleeuwen stond er een schepenhuis met vier hoektorens die tot op de grond reikten. In 1598-99 werd het gebouw gerestaureerd na plunderingen en belegeringen. Drie van de vier hoektorens werden flink verkort en er werd een klokkentorentje opgetrokken midden op het dak. Het is nog steeds in gebruik voor ambtenaren van de gemeente en ook een populaire trouw locatie.
Via een oplopend straat gedeelte bereik ik het steile Grupellopark dat ligt aan de voet van de Oudenberg. Het dankt zijn naam aan de vermaarde barokbeeldhouwer Gabriël Grupello die anno 1644 in Geraardsbergen ter wereld komt. De helling loopt gelijk aan de naastliggende Muur en is het steilste park van Vlaanderen. De route slingert over een aantal fraai aangelegde paden naar boven. Bovenaan in het park staat het Heilig-Hartbeeld. Dit Oorlogsgedenkteken werd in 1920 opgericht uit dankbaarheid voor het einde van de oorlog en het behoud van de stad. Het beeld waakt als het ware over de stad. Maar ook onderaan aan de voet van het park staat een standbeeld van een trompettende olifant. Het monument is een eerbetoon aan de overleden Congopioniers. Het is gemaakt door de Geraardsbergse kunstenaar Théophile L’ Haire in 1948. Het monument is al een tijdje onderwerp van discussie en het ligt onder vuur omdat het kolonialen verleden er mee verheerlijkt zou worden. Net als er in ons land zoveel gedoe is om enkele standbeelden van onze Zee- helden. Tegenwoordig worden er overal ‘problemen’ door dwaze groeperingen van gemaakt over dergelijk zaken en helaas dus ook niet alleen in ons land naar nu blijkt.
Aan het einde van het park pad stap ik langs een hekwerk op de Oudenbergstraat deze helling en straat staat wereldwijd bekend als De Muur van Geraardsbergen ! De Muur is een monument in de Vlaamse wielergeschiedenis. De steile helling heeft een lengte van 1075 meter. Het hoogste stijgingspercentage bedraagt 20% ! De Muur is vaak het beslissende moment geweest in de finale van de Ronde van Vlaanderen. De helling start in het centrum aan de rivier de Dender en voert over de Oudenberg. Links op de foto mijn klim op weg naar boven.
Bijna boven zie je de kapel verschijnen. Terwijl ik in een rustig tempo naar boven loop besef ik wel degelijk hoe zwaar deze klim voor wielrenners moet zijn. De straat ligt vol met kasseien en zijn zeker glad bij regenweer.
Een beeld zoals de Muur er uit ziet tijdens de passages met de wielerrondes. Pas nu ik er zelf overheen wandel besef ik hoe belangrijk de passage over de Muur voor de talrijke wielerwedstrijden moet zijn geweest.
Boven op de top staat een prachtige kapel. De deur staat op een kier en ik besluit om er even binnen te gaan. Het ziet er indrukwekkend uit met talrijke tegels met teksten in een cirkel rond het gebouw. Ik besluit er ook een kaars te gaan branden voor mijn ouders en de vele overige dierbare die ik inmiddels al moet missen. Een moment van bezinning zeg maar. En ik merk dat meerdere wandelaars die passeren hier even naar binnen gaan.
Boven op deze Oudenberg heb je net achter de kapel een prachtig uitzicht over het gebied. Zeker met dit mooie weer een moment om wat langer stil te blijven staan. Al in 1940 werd de Oudenberg beschermd als landschap en in 1995 werd de befaamde kasseiweg uitgeroepen tot monument. Na deze passage daal ik af het dal in op weg naar mijn tweede rust.
Ik wandel dus regelmatig door het Vlaamse land maar dat wil niet zeggen dat ik van alle Belgische ‘uitdrukkingen’ op de hoogte ben. Maar bij het passeren over een voormalig klooster domein tref ik plots een grote groep wandelaars bij een monumentaal gebouw. Aan een beeldhouwwerk in het gras hangt een bord met de tekst ‘gratis bedeling’. Tja bedeling vraag ik mijn af ? Maar op het woord ‘gratis’ komt elke Nederlander toch af? Hahaha ; het blijkt een ‘snack’ post van de organisatie te zijn en bij inlevering van het aan de start verkregen bonnetje werd er hier een ‘halve’ mattentaartje uitgereikt.
Geraardsbergse mattentaarten ( Europees beschermd streekproduct ) zijn meestal kleine, maar af en toe ook grote, ronde taartjes die bestaan uit bladerdeeg, opgevuld met mattenbrij. Deze zijn onafscheidelijk verbonden met de cultuur en geschiedenis van Geraardsbergen. Een probleem van melkbewaring lag aan de oorsprong. Tot en met de 19e eeuw beschikten alleen kloostergemeenschappen en kastelen over ijskelders om melk enkele tijd te kunnen bewaren. De doorsnee boer had deze mogelijkheid niet. Daarom liet hij de volle rauwe melk schiften in ‘matten’ en wei, het procedé van het kaasmaken. De melk werd gekookt, gestremd door toevoeging van zure karnemelk en uitgelekt in een neteldoek. De uitgelekte wrongel werd gemalen en gemengd met suiker en eidooiers. De mattenbrij werd uitgespreid op een vierkant deeglapje, dat vervolgens overhoeks werd gevouwen en gebakken in een oven. De bereiding van de mattenbrij gebeurt door matten, eieren, suiker en eventueel een kleine hoeveelheid amandelextract te mengen. Taartvormpjes bekleed met bladerdeeg worden gevuld met de mattenbrij en afgedekt met een nieuwe laag bladerdeeg bestreken met ei. Mattentaart is het bekendste streek product van België. Met sporen die terug gaan tot de 13e eeuw is het bovendien het oudste gebak ter wereld ! Mat ontstaat door drie delen volle rauwe melk en één deel karnemelk te laten samenklonteren, vervolgens te zeven en een nacht in de koelkast te laten uitlekken.
De laatste zeven kilometers gingen onder andere met prachtige vergezichten. Mede door het werkelijk waar fraaie vroege zomerweer was het daardoor genieten van de omgeving. Op een korte broek had ik niet gerekend maar achteraf gezien was dat best mogelijk geweest.
Vervolgens de passage van ongeveer 3 km door het Provinciaal Domein de Gavers een prachtig wandelgebied. Het Domein “De Gavers” is ontstaan door het opspuiten van zand voor de enkele kilometers verder gelegen Zonnebloembrug. De groene weiden en de kleine waterplas waren rond 1815 de kampplaats van Engelse soldaten die later ten strijde trokken in Waterloo. Het waren de Engelse generaals Wellington en Hull die van hieruit de troepen aanspoorden om de Fransen onder leiding van Napoleon een kopje kleiner te maken. Thans is de 20 ha grote waterplas een oase van rust en stilte. De deelnemers van Vlaanderen Wandelt krijgen het moois uit de omgeving aan elkander gesloten tot een heerlijk mooie wandeling. Midden in dit gebied was de tweede rustplaats gesitueerd in een grote horecagelegenheid met een aangrenzend strandje met watersport gelegenheden voor gezinnen met kinderen.
Rond 15.00 was ik terug bij de start / finish locatie en daar trof ik nog een Vlaams fenomeen ‘ de reuzencultuur’. De term reuzencultuur verwijst naar het gebruik om met metershoge poppen allerlei optochten en evenementen op te luisteren en alle technieken, betekenissen en rituelen die daarmee gepaard gaan. De reuzencultuur is heel divers. Zo zijn er reuzen die hun gemeente nooit verlaten en enkel buitenkomen voor specifieke evenementen. Vaak zijn het historische reuzen die worden beheerd door een gemeente. Daarnaast bestaat er een tweede, veel grotere categorie van spiegelreuzen. Ze symboliseren families, bijnamen, ambachten, wijken, volksfiguren. Deze reuzen komen regelmatig buiten, tijdens lokale festiviteiten of in reuzenstoeten, en worden gebruikt als ambassadeur van o.a reuzengilden, scholen, verenigingen, vriendengroepen en bedrijven. Reuzen zijn wijd verspreid in Vlaanderen. Thans wordt de reuzenpopulatie in Vlaanderen geschat tussen de 800 – 1000 reuzen of 2-3 reuzen per gemeente. De reuzen zijn sterk verweven met de lokale gemeenschappen. De reuzen van Geraardsbergen welke ik trof aan de finish van mijn wandeltocht zijn Reus Goliath en Reuzin Gerarda Ghislaine Agnes Frieda. Reus Goliath is 4.75 meter groot en weegt 122 kg ! Alleen zijn hoofd met zinken helm weegt 25 kg. De Reuzin is 4.16 meter groot en weegt 98 kg ! En dan te bedenken dat elke reus door slechts één persoon van binnen uit gedragen wordt !! ( word natuurlijk wel regelmatig afgelost ).
Dan nog even over de verzorging voor-tijdens-na de tocht ; tijdens Belgische wandeltochten blijf ik als Nederlandse wandel deelnemer elke keer weer zooo jaloers op de verzorging van de wandeltochten daar. Ook nu weer, allen leden van deze organiserende wandelvereniging werken mee. Het is een geoliede machine, schoolkantines, sportzalen zijn ‘omgebouwd’ tot ‘horeca uitgifte’ punten. Niets is te gek, er werden zelfs ter plaatse pannenkoeken gebakken ! Het assortiment is bewonderenswaardig. Koffie en soep ‘loeiheet’, belegde broodjes en ja echt vermeldingswaardig ; alles wordt geserveerd in steen en glas !! Zelfs het bestek is origineel en niks geen plastic. Overal ook op alle rustlocaties kun je zitten en staan er lange tafels gereed en bij deze tocht vandaag met het super mooie weer zelfs in de buitenlucht op de schoolpleinen. Tafels worden continu schoongemaakt en vuilemmertjes geleegd.
Als voorbeeld heb ik bovenstaande prijslijst gefotografeerd. Het is werkelijk waar verbazingwekkend als je naar de prijslijst kijkt. Op start/rust/finish locaties kun je kleuren muntjes kopen. De kleur vertegenwoordigd de soort consumptie die je wilt gebruiken. Die zijn de hele tocht overal op de rust locaties in wisselbaar !! Muntjes over einde tocht ; dan wissel je deze gewoon weer om !! Als Nederlanders kun je jezelf eerst wel drie keer in de ogen wrijven wil je dit geloven toch. ?! Het probleem waarom consumpties bij Nederlandse tochten zo duur zijn ligt gewoonweg in het feit dat de rusten daar bij ‘gewone’ horecagelegenheden gehouden worden en die ondernemers vragen de volle mep ! Het is dus werkelijk waar een ‘wereld van verschil’ of je een wandeltocht in België of Nederland loopt !! Een fantastisch mooie en goed verzorgde wandel dag beleeft. PadStappers bedankt en wie weet tot een volgende keer !
Totaal 16.617 wandelaars !! Een gigantisch aantal waaruit maar blijkt hoe populair de wandelverenigingen zijn in ons buurland België.
En dan nog even tot besluit ; Europa één beweren ze in Brussel. Ik blijf het belachelijk vinden dat wij al die z.g.n. Europese regelgeving door de strot geduwd krijgen terwijl er helemaal niets van klopt … even tanken op de terug weg van een wandeltocht in het Belgische land ….., verschil met NL per liter ; 0,68 cent per liter !!!