Woeste storm, dijkdoorbraken en overstromingen …. de St. Elisabethsvloed overspoelde 600 jaar geleden een deel van Brabant. Het Biesbospad ( streekpad ) volgt globaal de contouren van hoever het water kwam. Je wandelt o.a. door het natuurpark de Biesbosch, Brabant en Zuid Holland en pareltjes als Geertruidenberg en Strijensas. Dit nieuwe streekpad ( geel-rood gemarkeerd ) kun je in beiden richtingen gaan wandelen. De rondwandeling brengt je in etappes rond Nationaal Park de Biesbosch, het zeer waterrijke natuur- en recreatiegebied met de zoetwatergetijden, kreken en wilgenvloedbossen. De komende maanden zal ik verslag op de homepage gaan doen van mijn gelopen etappes. klik op de foto’s en platen voor vergrotingen !
Donderdag 28 oktober2021 is de weersvoorspelling voor eind oktober ongekend mooi. Een buitentemperatuur van rond de 16 graden en een wolkeloze blauwe lucht boven mijn hoofd. Vandaag ga ik op pad voor de eerste etappe van Geertruidenberg naar Hooge Zwaluwe. De eerste etappes zal ik combineren met eigen auto en OV tussen de start en finishpunten. Ik parkeer mijn auto vroeg in Hooge Zwaluwe waar ik later deze dag zal gaan finishen. In het karakteristieke dorpscentrum stap ik op de bus die mij naar het startpunt in Geertruidenberg zal brengen. De te lopen afstand vandaag bedraagt 16.7 km.
= klik op kaartje voor vergroting = route kaartje eerste etappe 28 okt 2021.
= klik op plaat voor vergroting = Even na 10.00 uur stapt ik uit de bus en loop vanaf de halte naar het de plein bij de kerk (Markt) het officiële startpunt van dit streekpad. De knal blauwe lucht boven mijn hoofd en de kerk op het marktplein doen vermoeden dat ik mij in een zomermaand bevind maar niet heus we schrijven eind oktober en het beloofd een prachtige wandel dag te worden.
Net buiten het centrum passeer ik een klokkenstoel. Ik stop er even om de tekst op het bordje te lezen. De klokkenstoel is tot stand gekomen in 2020 door vrijwilligers uit de gemeente Geertruidenberg in samenwerking met leerlingen van het Dongemond college en gemeente Geertruidenberg. De klok heeft de naam Clara, het nummer 4138 en weegt 440 kg. Hij werd gegoten in 1964 bij Petit en Fritsen in Aarle-Rixtel. De klok heeft dienst gedaan van 1964 tot 1996 in de toren van de RK Gertrudiskerk in de Venestraat. Deze kerk is in 1996 gesloopt vanwege betonrot. De tekst op de klok luid: Ter gedachtenis draag ik deze naam, Roept bij vreugd en droefenis Geertrui’s volk te saam.
=klik op plaat voor vergroting= Ik voel mij klein bij het passeren bij de koeltorens van de Amercentrale op de rand van Geertruidenberg. De Amercentrale is een steenkool- en biomassagestookte elektriciteitscentrale van RWE. De centrale is genoemd naar de Amer, aan wier beginpunt de centrale ligt. Er is natuurlijk een hoop gedoe over de steenkool gestookte centrales inmiddels door alle klimaat perikelen die er thans wereldwijd heersen. Wellicht gaat ook deze centrale sluiten in de toekomst maar dat zal zo wie zo heel veel werkgelegenheid in deze regio doen verdwijnen.
= klik op foto voor vergroting = net buiten de gemeentegrens verlaat ik Geertruidenberg.
Naarmate het middaguur nadert hoe warmer het nog wordt. Ik heb nu 7 km afgelegd en besluit op een uitnodigend bankje dat ik passeer te gaan rusten om wat brood uit mijn meegenomen lunchpakketje te gaan eten. Opvallend veel bankjes ben ik inmiddels al langs mijn route tegengekomen. Dankzij buurt vereniging Oud Drimmelen blijkt dit te zijn gerealiseerd. Want op alle bankjes zijn naamplaatjes gemonteerd. Ik ben er blij verrast mee want er zijn zat wandelroutes waar je helemaal geen bankjes om te rusten tegen komt !
= klik op plaat voor vergroting = Sfeerplaat van het natuurgebied welke ik passeerde tussen Geertruidenberg en Drimmelen richting Hooge Zwaluwe.
= klik op plaat voor vergroting = Drimmelen heb ik na bijna 11 km bereikt. Het lijkt wel of hier de tijd heeft stil gestaan. De mooiste straat van het dorp is onbetwist de Herengracht. Hier staan nog altijd woningen van voormalige zalmvissers uit de negentiende eeuw. Deze worden gekenmerkt doormiddel van de blauw met witte bordjes boven de ingang. Vroeger was de zalmvisserij heel belangrijk voor het dorp. In de negentiende eeuw hadden plaatsen als Moerdijk, Drimmelen, Lage Zwaluwe, Geertruidenberg een eigen visafslag voor de lokale (kleine) vissersgemeenschappen die er daar waren. Aan de achterzijde verlaat ik vervolgens het dorp.
= klik op plaat voor vergroting = Op de plaat te zien ; links een prachtig zicht vanaf de bushalte waar ik ‘s morgens op de bus stapte. Rechts een straatje welke ik passeerde door het mooie dorpje Oud Drimmelen. Links onder de route van de eerste etappe en rechts onder een heel opmerkelijk verkeersbord welke ik langs een fietspad aantrof. Wellicht een uit de hand gelopen grap van een lokale bewoner ?
= klik op kaartje voor vergroting= routekaartje tweede etappe 29 okt 2021.
= klik op plaat voor vergroting = Meteen de volgende dag doorgepakt en de tweede dagtocht vanwege het aanhoudende mooie wandelweer aangevangen. De auto ditmaal in Moerdijk geparkeerd en met de bus naar het startpunt van deze tocht in Hooge Zwaluwe waar ik de dag ervoor gestopt was. De bushalte is naast het oude trein stationnetje. Het voormalige station lag aan de Langstraatspoorlijn en was in gebruik van 1 november 1886 tot 1 augustus 1950. Het station zelf is in 1960 afgebroken maar het vroegere baanwachtershuis ( wachtpost 7 ) is bewaard gebleven en fungeert als woonhuis. Op de woning is nog diverse decoratie ter herinnering aangebracht o.a. een stationsklok.
= klik op foto voor vergroting = Weer wat verderop aan de rand van het dorp kom ik langs een klein kerkhof. Op 30 december 1872 koopt het gemeentebestuur van Hooge en Lage Zwaluwe een perceel ter grootte van 8 vierkanten roeden (are) en 10 vierkanten ellen (centiaren) voor de prijs van 40 gulden. De aanbestedingen werden gedaan en de laagste inschrijving van A van de Pas kreeg het werk, wat inhield het maken van een baarhuisje. De prijs was 214 gulden. De begraafplaats was bedoeld voor mensen waar men de identiteit niet van kon vaststellen. Meestal waren dat drenkelingen die op de rivier gevonden werden, vandaar dat in de volksmond het kerkhofje al gauw drenkelingenkerkhofje werd genoemd. Het baarhuisje is een aantal jaren geleden op de plaats van het oude helemaal opnieuw gebouwd. Het kerkhofje heeft inmiddels een beschermde status.
Via een graspad met aan weerszijde knotwilgen loopt mijn route Hooge Zwaluwe uit en ga ik op weg naar het Buurtschap Beverpad.
= klik op foto voor vergroting = Het volgende uur moet ik enkele lange rechte stukken volgen. Heel af en toe passeren er wandelaars die hun hond uitlaten maar verder kom je op zo’n doordeweekse vrijdag weinig mensen tegen in dit gebied. En ook is het een beetje saai wandelen in die stukken van 1.5 km. Maar het weerbeeld is in mijn voordeel dus dat is wel een erg gewaardeerd voordeel.
= klik op foto voor vergroting = Ik heb inmiddels na 8km lopen Beverpad bereikt. Langs het water ( Vloedspui ) zag ik aan de overzijde een huisje staan. Als ik mij vervolgens inbeeld dat hier een aantal kleine poldertjes liggen waarbij je alleen over water kunt komen. Zo was het 100 jaar geleden. Op de poldertjes werden beesten geweid en die werden in de gaten gehouden door de koewachter. Dit was dus ooit een koewachtershuisje. Het is prachtig gerestaureerd en word nu verhuurt als vakantiewoning.
= klik op plaat voor vergroting = Ik heb een hoge dijk bij de Amer bereikt. Ik besluit eerst op een bankje wat te rusten en van een lunchpakketje te gaan genieten. Want volgens mijn route beschrijving moet ik zo dadelijk 1.5 km recht toe en aan over deze dijk langs de Amer richting Lage Zwaluwe wandelen. Tot mijn grote verbazing komt er een best wel grote kudde schapen naderbij. Wellicht hebben ze ook trek in een broodje, want heel brutaal komen er een aantal heel nieuwsgierig op mij afgelopen. Als je het maar laat roep ik nog dapper naar een schaap welke wel heel dichtbij mij komt staan. Maar zodra de schapen door hebben dat er niks te halen valt lopen ze langzaam verder. Ik besluit na 20 minuutjes te hebben gerust ook weer verder te gaan en bovenop de dijk vervolg ik mijn route.
= klik op plaat voor vergroting = Via de dijk nader ik Lage Zwaluwe, op de dijk kom ik nog wat meer wandelaars met het inmiddels ” bekende” routeboekje in hun hand tegen. Ik ben dus niet de enige die dit fraaie herfst wandelweer benut. Ik passeer onder de dijk het plaatsnaam bord. Lage Zwaluwe was één van de zwaarst getroffen plaatsen van Brabant tijdens de watersnoodramp van 1953. Bij gemaal Schuddebeurs vinden we het laagste punt van de provincie Brabant. Dat verklaart mogelijk iets. Bij het passeren van een klein jachthaventje zie ik een luchcafé van een watersportvereniging. Het hek staat open dus ik besluit hier weer even te gaan rusten.
= klik voor vergroting op foto = Het monument van een Liniecrosser aan de oever van de Amer bij Lage Zwaluwe. De Liniecrossers waren in de oorlog een groep verzetsmensen die hun leven op het spel zetten door mensen vanuit bezet naar bevrijdgebied over te zetten.
= klik op plaat voor vergroting = Vanaf 6 november 1944 kwam de Biesbosch tussen de linies van de Duitsers en de geallieerden te liggen en onderhielden de “Linie-crossers” de verbinding. Zij waren tevens lid van Groep Albrecht ( verzetsgroep ). Het Hollandsch Diep, de Amer en de Bergsche Maas werden een natuurlijke grens tussen bezet en bevrijd Nederland. De Duitsers waagden zich nauwelijks in het onherbergzame gebied van de Biesbosch, waardoor het een ideale schuilplaats werd voor onderduikers. De routes waren 13 tot 18 km lang, hoewel er soms ook wel een omweg gemaakt moest worden. Minimaal deed men daar vijf uren over, vaak ook een hele nacht. In totaal werden er ongeveer 374 oversteken gemaakt. Het waren vooral militaire koerierswegen, maar ook joden en gestrande piloten konden zo een weg naar bevrijd Nederland vinden. Een van hen was generaal John Hackett DSO, die in Arnhem zwaargewond was geraakt maar een operatie overleefde en wist te ontsnappen. Noot : er zijn een aantal prachtig geschreven boeken verkrijgbaar over de Linie-crossers. O.a. van schrijvers Jelle Simons Leen Fijnekam en Alfons van Bokhorst.
= klik op foto voor vergroting = De Biesbosch mand. Op de route van Werkendam naar Drimmelen ging het eerst een stukje over land. dan per kano over het Steurgat, langs polder Pauluszand naar het eiland Middelste Jannezand. vervolgens langs de Biesboschkant de Amer op. Daar hing tegenover restaurant ‘t Voske en tegenover de haven van Drimmelen een mand om aan te geven wanneer overgestoken moest worden. De mand werd verder gehesen als er crossers aankwamen van de Sliedrechtse haven via de Helsluis over de Nieuwe Merwede dan langs de Brabantse Biesbosch om de Amer te oversteken naar Lage Zwaluwe.
= klik op plaat voor vergroting = Na Lage Zwaluwe loopt de route onderlangs een lange grasdijk over een 2 km lang graspad met rechts het water van het Hollandsch Diep. De Moerdijk spoorbrug is op afstand prachtig zichtbaar door het mooie weer. Weer later loopt mijn route onder de spoorlijnen door en vervolgens ook onder de snelweg door. En hierna weer een kilometerslange dijk volgen om bij de werkhaven van Moerdijk te geraken, deze lange rechte stukken zijn op het einde van deze tocht wel een beetje saai. Volgens het routeboekje moet ik in het haventje nu naar de veerpont Moerdijk – Strijensas. Maar dat doe ik niet en loop vervolgens het dorp Moerdijk binnen want hier heb ik immers vlakbij een bushalte vanmorgen mijn auto geparkeerd. De garmin geeft 17 gelopen kilometers aan als ik om 14.35 bij de auto arriveer. De eerste twee etappes zijn een feit. Zeker door het fraaie wandelweer heb ik best genoten ondanks enkele saaie lange rechte stukken in de route van deze dag. Zo komt er een einde aan het wandelen over Brabantse klei. Aan de overzijde ligt dus Strijen-Sas, dat is in de Hoeksche Waard. Hier gaat mijn tocht over het streekpad dus binnenkort weer verder. Wordt vervolgt .
=klik op kaartje voor vergroting = routekaartje derde etappe.
2 Replies to “Biesboschpad 2021-2022”
Ik ben het wel eens Emile met jouw opmerking, voor de wintermaanden is deze route zeker geen succes in die open vlaktes. De etappes door de Hoeksewaard sla ik daarom zo wie zo over. Misschien kun je een reactie op de site van wandelnet bij deze tocht plaatsen. Daar tref je vele opmerkingen over de lange afstand paden.
Niet alleen die lange, rechte stukken zijn saai maar vooral de verharde wegen. Ik deed etappes van 25 km waarbij alles verhard was, veelal over fietspaden, ‘leuk’ als je dit in de zomer doet.
Neen, het Biesboschpad lopen is een afknapper van formaat. Met de fiets zal het een hele mooie route zijn.
Ik ben het wel eens Emile met jouw opmerking, voor de wintermaanden is deze route zeker geen succes in die open vlaktes. De etappes door de Hoeksewaard sla ik daarom zo wie zo over. Misschien kun je een reactie op de site van wandelnet bij deze tocht plaatsen. Daar tref je vele opmerkingen over de lange afstand paden.
Niet alleen die lange, rechte stukken zijn saai maar vooral de verharde wegen. Ik deed etappes van 25 km waarbij alles verhard was, veelal over fietspaden, ‘leuk’ als je dit in de zomer doet.
Neen, het Biesboschpad lopen is een afknapper van formaat. Met de fiets zal het een hele mooie route zijn.