Al enkele jaren op mijn “wandeltochten”-verlanglijstje. Het advies bij deze tocht door de Schotse Hooglanden is om deze niet alleen te ondernemen. In december vorig jaar hoorde Hanneke van mijn plannetje en gaf te kennen heel graag deze “uitdaging” met mij te gaan ondernemen ! Vervolgens zijn wij in het voorjaar gaan trainen en zijn daarvoor ook tweemaal naar Zuid Limburg gereisd om twee pittige klimtochten met wandel-gids Annet ( www.wandelenmetannet.nl ) als training te ondernemen. Annet kan als geen ander advies geven hoe je in heuvelachtig gebied over paden en onverharde weggetjes moet wandelen. Half mei waren de trainingstochten voorbij en was het wachten op de datum dat onze wandel-vakantie zou gaan aanvangen.
18 juni was het zover, in alle vroegte naar Schiphol gereisd en deze blauwe vogel bracht ons in iets meer dan een uurtje vliegen naar Glasgow Schotland.
Links vliegen we na de start vrijwel direct boven de kustlijn van Nederland en rechts verschenen na 50 minuten vliegen de groenen velden van Schotland onder ons.
Vrolijk en blij tegelijk ….., voet gezet op Schotse grond Glasgow , na de douane formaliteiten onze koffers van de band geplukt en op weg gegaan naar Milngavie. Dit stadje ligt tegen Glasgow aan en daar is het startpunt van de West Highland Way te vinden.
Woensdagmorgen 19 juni ; onze wandeluitrusting hadden wij de avond ervoor in ons hotel al in orde gemaakt. Het startpunt van deze “populaire” wandeltocht ligt middenin het dorpscentrum. De plek wordt gemarkeerd door een heel groot stenen monument met daarop het West Highland logo. Het is er gezellig druk met nu al vele enthousiaste wandelaars die deze tocht ook gaan lopen en allemaal eerst bij het monument op de foto willen gaan.
Op de plek waar de wandelaars het stadje gaan verlaten passeren we een groot routebord. Natuurlijk een foto-momentje om vast te leggen…. De West Highland Way is een lange-afstandswandeling in Schotland. De route werd in 1980 geopend, is 152 kilometer lang en loopt van Milngavie nabij Glasgow tot Fort William door de Schotse Hooglanden (Highlands). Ongeveer de helft van de West Highland Way loopt over oude vee-drijver-routes, oude militaire wegen en oude koetswegen, meestal goed onderhouden paden. De andere helft bestaat uit drooggevallen bergbeken en rivieren. Deze ‘paden’ worden gekenmerkt door een mengsel van kiezels, stenen en rotsen waarover de wandelaars zich een weg omhoog of omlaag moeten banen. Vooral langs Loch Lomond en ten noorden van Bridge of Orchy maakt deze ondergrond de tocht extra zwaar. Jaarlijks lopen ongeveer 50.000 mensen de West-Highland Way, waarvan 10% met de tent. Het is het populairste wandelpad in Groot-Brittannië.
Het logo van de wandeltocht. De route is erg goed gemarkeerd en fout lopen is er eigenlijk niet bij. Je vindt het tijdens de hele weg terug op paaltjes en wegwijzers.
We zijn op weg, volgens de routebeschrijving lopen wij vandaag 22 km. Het begint direct al goed …mazzel met de weersvoorspelling deze dag, licht tot zwaar bewolkt maar geen regen .. ook de buitentemperatuur is helemaal niet verkeerd voor onze eerste wandeldag … 18 graden en heel weinig wind. Hanneke heeft er echt zin aan en loopt een stuk voor mij uit terwijl ik al driftig foto’s van de omgeving begin te maken.
na een uurtje lopen passeren we een pittoresk gekleurd huisje, in alle verhalen en documentatie over deze wandeltocht kom je wel foto’s met dit huisje tegen. Inmiddels verschijnen er dreigend grijze wolken boven onze hoofden … maar het blijft gelukkig bij dreigen … want er komt geen druppel uit ..
Met nog 10 kilometer te gaan passeren we de Glengoyne whisky distilleerderij tijd om er een kijkje te gaan nemen en meteen een mooie gelegenheid om even te rusten. De distilleerderij is één van de oudste van Schotland. Als wij er rond kijken is er ook net een bus met toeristen voor een rondleiding gearriveerd.
binnen in de whisky shop treffen we een fles whisky van 21 jaar oud ! Voor de whisky liefhebbers onder ons de fles staat te koop voor 150,= Engelse ponden.
Om 16.20 uur arriveren wij bij het B&B in het plaatsje Drymen. Dag 1 zit er op … onze reisbagage is al gearriveerd, we worden hartelijk ontvangen door de eigenaresse. Vroeg in de avond gaan we eten in de “oudste pup – restaurant” van de Highlands .. The Clachan genaamd .. de pup stamt uit 1734 !!! Het is er gezellig druk met passanten en wandelaars. Na een heerlijke maaltijd en enkele Schotse biertjes en wijntjes zoeken we gauw onze kooien op … morgen moet er immers weer gewandeld worden !
Dag 2 van Drymen naar Rowardennan ,op weg naar Conic Hill. Wat een prachtige foto.
over de talrijke beekjes die wij tijdens de tocht passeren zijn houten bruggetjes aan gelegd.
Conic Hill bleek voor ons een “bergje uit de eerste categorie” De “heuvel” ligt op de oostelijke oever van het meer Loch Lomond , vlak naast het dorp Balmaha. De heuvel is 358 meter hoog en je moet via een kronkelig kiezelstenen pad naar boven.
Éénmaal boven op de top is het tijd voor de “groepsfoto” … Op dit punt komen we heel veel wandelaars tegen uit alle windstreken van de wereld.. iedereen blijft wat langer boven om foto’s te maken en van het uitzicht over het Loch Lomond te genieten…
Het is plots erg winderig boven op de top en er dreigt een regenzone aan te komen.
En jawel hoor tijdens de afdaling van Conic Hill kregen we een regenbui over ons heen. Nu moesten we nog meer opletten tijdens het afdalen.. rotsen, kiezelpaden en moddertrappen werden spekglad door de regen … maar voorzichtig en zonder kleerscheuren zijn we veilig beneden aan gekomen !
Moe, en toch wel verrast over de laatste 10 zware kilometers van deze dag langs de rand van het meer kwamen wij rond 17.30 uur aan bij het Rowardennan hotel voor deze nacht. De Garmin gaf 25.5 km aan en we hadden het echt wel gehad voor deze dag, de afstand bleek langer als in de route beschrijving was vermeld ! Een echt wandelaars hotel want binnen zat het vol met wandelaars die al voor ons gearriveerd waren. Het was er rommelig en vervelend druk, toch besloten we eerst een “finish- drankje” te doen, vervolgens te gaan douchen om weer wat later terug te gaan naar het restaurant voor het avondeten met de hoop dat het dan wat rustiger zou zijn …. Dat laatste viel best wel tegen ; diner en ontbijt met hard-rock muziek … maar het ergst vond ik de penetrante plas lucht in de gang op de begane grond van het hotel… Op de mannen toiletten groep bleek zo’n zink stalen p.s-bak te hangen zoals je vroeger vaker in de Engelse dancings tegen kwam. Ook hier lagen er witte “gloorblokjes” in, niet te verwarren met suikerklontjes ! En van een ventilatie systeem hadden ze hier kennelijk nog nooit gehoord. Dus als eindcijfer in mijn beoordeling kreeg deze overnachting van mij een dikke 3 !!
Dag 3 Rowardennan naar Inverarnan 23 km. Na een herrie-ontbijt met Van Halen waren we blij dat we weer op pad konden gaan voor onze derde dag. Vlak na onze start passeerde wij een woonhuis. Bij de ingang langs het hek was er een “water” stalletje voor wandelaars ingericht.. heel erg attent van de bewoners, je bijdrage kon je in een ijzeren sigarenkistje gooien. We besloten om extra water mee te nemen want er zijn heel veel stukken in de route waar je helemaal niets onderweg tegen komt. Dus net als lunchpakketjes moet je ook met water rekening houden.
Het werd onverwacht een ongelofelijk zware tocht deze dag.. door bos gedeelten over rots en smalle kiezelstenen zandpadden.
Hier hadden we niets over gelezen in de route beschrijvingen.. het werd klimmen en klauteren, maar het hield ook op … omdat we zo voorzichtig over de rotspartijen moesten klimmen en klauteren haalde dat het wandeltempo behoorlijk omlaag. Bang om te vallen hebben wij echter in dit gedeelte rustig aan gedaan.
Af en toe wachten op elkaar en de tijd nemen om over de “obstakels” te klauteren.
rond het middag uur rusten op een kiezelstenen strandje aan de rand van het Loch Lomond.
Het Loch Lomond is een groot en diep meer westelijk van de Zuidelijke Highlands. Het is 37 km lang, 8 km breed, gemiddeld 37 meter diep en maximaal 190 meter. Het is het grootste meer van Schotland, in het meer liggen ook een aantal kleine eilandjes. De route van de West Highland Way loopt langs de oostkust van het meer. Er zijn twee routes in dit stuk een hoger en een lager gedeelte. Achteraf bleek dat Hanneke en ik juist de zwaarste lager gelegen route hebben gelopen. En met ons vele andere wandelaars die wij ‘s avonds op het logeeradres troffen ! Loch Lomond is tevens de naam van een whisky die in het dorp Alexandra geproduceerd wordt Het is de favorieten drank van Kapitein Haddock uit de avonturen strip van Kuifje !
Dan weer vlak langs de waterkant over gladde kale rotspartijen. Het hield enorm op dus het wandeltempo ging in deze fase drastisch omlaag.
Rob Roy Mc Gregor was een Schotse volksheld, een vrijbuiter in de 18e eeuw. Hij werd ook wel de Schotse Robin Hood genoemd maar ook wel Red Robert vanwege zijn rode haar. Hier aan de oostkant van het meer passeert de wandelaar een schuilplaats die door hem gebruikt is.
Echt verscholen in het groen was zijn schuilplaats.
Juist op het moment dat we het klimmen en klauteren “zat” begonnen te worden hoorde wij van een wandelaar die tegen ons in passeerde dat de klimpartij binnen enkele minuten voorbij zou zijn ….
Helemaal aan het einde na dik drie uur klimmend en klauterend over de keienpaadjes was daar plots nog een mooie waterval.
Uit het niets dook plotseling een hotel langs de waterkant van het meer op , Inversnaid genaamd en achteraf gezien hadden we hier ook met een etappe moeten stoppen.. dan was dag 3 niet zo zwaar geweest. Echter onze planning voorzag dat wij hier nog door moesten.. op dit punt hadden wij inmiddels 14 km afgelegd en moesten er nog eens 12 km afleggen om bij ons volgend overnachting adres aan te komen. Achteraf gezien was de afstand die wij deze dag moesten afleggen gezien de klim en klauterpartijen te zwaar voor ons…. Maar bikkels als wij zijn lieten we ons niet kennen en na een extra lange rust verzamelden we al onze goede moed en gingen weer verder met de tocht voor deze dag.
Ver in de middag werd ons “afzien” dan toch beloond met fraaie vergezichten …en nog belangrijker … we naderden het einde van het meer !
Inmiddels al 18.15 uur en meer dan acht uur onderweg… het leek alsof er aan deze etappe geen einde mocht komen …
18.50 uur we waren aan het eind van ons “latijn” maar gelukkig ook het meer op deze wandeldag … Onze redding was oplettendheid van Hanneke ; We passeerde een aanleg steiger van een veerdienst… op het bord lazen wij dat het laatste veer van de dag om 19.00 uur zou vertrekken … er was een vlaggenmast met een rode bal daarbij. Ik had dat al eens ergens gelezen ; wil je dat het veer naar je toekomt om je op te halen dan moet je de rode bal omhoog hijsen.. de veerbaas aan de overzijde ziet dat dan met zijn verrekijker en vervolgens komt hij je dan ophalen …!
En jawel hoor, even over zevenen werden wij opgepikt en met het laatste veer van deze dag kwamen we in het dorpje Ardlui aan de overzijde van het meer terecht. Met inmiddels 24 km op mijn garmin zichtbaar. In een hotel aan de overzijde van het meer dacht een vriendelijke Schotse mevrouw dat we in kwamen checken .. neen riepen wij pardoes en best wel vermoeid, wij moeten overnachten op Beinglas Farm …. Ohh, riep de vriendelijke mevrouw ; dat is hier 2 km vandaan … ik breng jullie wel even met mijn auto … Dus opgelucht kwam er zo toch wel een einde aan een heel zware wandeldag.
De schipper van de Coral Anne bracht ons voor 10 pond naar het plaatsje Ardlui , aan de overzijde van het meer.
19.55 uur bereikten we na een onverwacht zware wandeldag Beinglas Farm.
Beinglas Farm lijkt op een kleine camping, je kunt er in houten appartementen overnachten maar heel veel wandellaars doen hier ook overnachten in hun tent. Hier maakten we ook voor het eerst kennis met Schotlands meest irritante mug .. de midges… super kleine steek muggen die je het leven zuur maken .. hierover later meer ….
Dag 4 van Beinglas Farm naar Tyndrum 23.1 km. Redelijk vroeg op weg gegaan en opnieuw zijn de weergoden ons gunstig gestemd .. niet te warm en een heerlijke wandeltemperatuur van 19 graden.
Passages door lage smalle spoortunneltjes .. er zouden nog enkele keren dergelijk momenten voorkomen op de routes….
In sommige etappes lopen de wandelpaden af en toe parallel aan de spoorbaan van ScotRail , de treinverbinding tussen Glasgow en Fort William.
De keienpaadjes lopen slingerend door het dal … omdat het goed weer is kunnen we prachtige plaatjes schieten van de omgeving waar wij door heen lopen.
Nou daar was ie ook dan … een “gevreesde” midges attack ! Midges zijn heel kleine steekvliegjes van enkele mm groot, heel vervelend, niet gevaarlijk, de jeuk is erger dan het steken. Bij hele zwermen midges zie je geen hand meer voor de ogen. In de maanden juni tot en met augustus heb je het meest kans ermee geconfronteerd te worden. De beestjes zijn vooral ochtends en ‘s avonds actief. Hopen op wind en regen ..want dan blijven ze weg…. In Schotland is er zelfs een apart weerbericht voor midges. Ook opmerkelijk … Hanneke werd bij die aanval “suf”geprikt … terwijl bij mij geen bultje was te bekennen… # kwestie van lekker bloed ????
Dag drie eist toch op deze dag vier zijn tol …. Het zware parcours van een dag eerder heeft Hanneke geen goed gedaan .. we passeren echter een treinstationnetje op 8 km voor de finish van deze dag. We overleggen en vinden het verstandiger dat Hanneke het laatste stuk van deze etappe met de trein overbrugt. Dan kan zij langer rusten om vervolgens de volgende etappe met mij weer de draad op te pakken …
nadat ik Hanneke bij het stationnetje heb achtergelaten vervolg ik de laatste 8 km van deze dag.
Tyndrum .. rond 16.00 uur bereikt, met Hanneke gebeld ook zij is goed aangekomen bij het B&B adres waar we na deze dag zullen overnachten … Het B&B blijkt echter langs een drukke provinciale autoweg te liggen, hele stukken geen stoep langs de rijbaan en moet je door de berm lopen om bij het adres te komen …..
Vervolgens slaat het noodlot toe …. op weg naar de B&B stapt Hanneke in de berm langs de rijbaan met haar voet in een kuil … een kreet van pijn !!! Schrikken en balen tegelijk .. echt foute boel.. hinkend bereiken we het iets verderop gelegen B&B , de eigenaars doen een beetje vreemd en behulpzaam zijn ze al helemaal niet ..grrr. , er blijkt geen dokter in het gehucht aanwezig te zijn. Inmiddels is de enkel al blauw en helemaal opgezwollen … Wel krijgen we wat ijs toegereikt om de enkel te koelen …
dag 5 van Tyndrum naar Inveroran 16 km , best wel een trieste dag want Hanneke moest besluiten om niet meer verder te wandelen. De enkel was op zijn minst zwaar verzwikt , waarschijnlijk zelfs gescheurd maar geen dokter in de buurt.. Fort William heeft een ziekenhuis, wellicht dat daar een diagnose gemaakt kon worden en daar zouden wij over drie wandeldagen arriveren. Hanneke echter,stond erop dat ik de tocht verder zou vervolgen… na overleg besloten we dan ook dat Hanneke mij vanaf de vervolg etappes achterna zou reizen naar de volgende etappe plaatsen zoals ons reis/ wandel programma het voorschreef.
Dag 6 van Inverornan naar Kings House , de eerste echte dag dat het regent … ik doe mijn regenpak maar aan want het ziet er echt dreigend uit .. ook hoop ik dat het aangekondigde onweer in dit gebied zal weg blijven … Hanneke zwaait mij uit en wenst me weer succes !
De pup van het Inverornan Hotel waar wij ‘s avonds met vele wandelaars en “lokale buren” een gezellige avond hebben meegemaakt ….
Tja als je in Schotland wandelt … moet je ook aan de whisky … echter toen ik om ijsblokjes vroeg werd ik bijna de pup uit gesodemieterd!
Dag 6 van Inverornan naar Kings House 15.8 km , Kings House is een herberg / hotel aan het oostelijk uiteinde van Glen Coe in de Hooglanden. De naam vernoemd ; Koningshuis, omdat het door het Britse leger werd gebruikt tijdens de onderwerping van de Hooglanden na de nasleep van de Jacobitische opstand in 1745. De oude herberg was onlangs helemaal gesloopt, en vanaf 2018 tot april 2019 helemaal opnieuw opgebouwd en onlangs geopend. Het woord Herberg past er dan ook niet meer bij .. het is thans een volwaardig hotel waar heel veel wandelaars van de West Highland Way gebruik van maken ! Overdag lopen er herten en reeën rond het gebouw…
bezoek nabij het verbouwde hotel …
dag 7 ; vanuit Kings House richting Kinlochleven … opnieuw fantastisch mooi weer voor Schotse begrippen … in Nederland was op dat moment een hitte dag van rond de 38 graden … bij mij op de route 21 graden, heerlijke temperatuur om te wandelen.
Hallo beste mensen kijk eens naar de blauwe lucht boven mij … en echt niet ge-foto shopt .. en echt op een juni dag in de Hooglanden van Schotland !
Op weg naar Devill’s Stair Case ook een beklimming om never nooit meer te vergeten… wat een fantastische ervaring … en wat een panorama’s ….
Devill’s Stair Case een beklimming in mijn wandeltocht die ik nimmer zal vergeten ! Onderweg naar de top Belgische, Canadese, Amerikaanse en Schotse wandelaars ontmoet met maar één doel ; naar boven en genieten van het uitzicht ter plaatse !!
Een wandelaars monument , zoals je er vele tijdens deze wandeltocht tegen komt … bij elke passage gooien wandelaars in het voorbijgaan een steen / kei op deze berg .. ik wilde er heel even mijn rugzak op “vereeuwigen” …
Nog een monument ? … waarschijnlijk ook een verhaal bij … en zo wie zo opmerkelijk dat het ongeschonden blijft liggen langs een drukke wandelaars route.
Dinsdag 25 juni etappe nummer 7 naar Kinlochleven … ik begin nu al te balen … morgen alweer de laatste dag … kon ik deze “film” maar even stil zetten ….
Hekjes om het vee op de landerijen te houden, nieuwsgierige koeien die belangstellend een wandelaar volgen … en de bagage transfer bus die dagelijks onze bagage verplaatsen naar het volgende overnachting adres.
Culinair Schotland … lang niet slecht .. niet duur .. maar van verse groenten bij de maaltijden daar hebben Schotse koks nog nooit van gehoord ..lijkt het wel …
Op de laatste wandeldag nabij Fort William nader ik de prachtige Ben Nevis, de hoogste berg in het Verenigd Koninkrijk. 1.345 meter hoog en de beklimming is heel erg populair. De top van de berg staat gemiddeld 355 dagen per jaar in de wolken .. dus als jullie deze foto zien begrijpen jullie wel wat een geluk ik deze dag had bij het passeren op weg naar de finishplaats Fort William.
Dag 8 na 24 km …. Fort William komt in zicht … Alle dagen lang ben ik verwend geweest met mooi wandelweer … iets waar je vooraf alleen maar over durft te hopen. Ook tijdens mijn laatste afdaling in deze tocht een beetje balen … want hoe dichter ik Fort William naderde, des te meer het besef dat het avontuur er bijna op zit …
Carin van Oad … een onaangekondigde ontmoeting langs de weg in Fort William …
Je gelooft het niet… maar terwijl ik na 152 km door de Schotse Hooglanden te hebben gewandeld en in het centrum van Fort William op weg ben naar de officiële finish van deze wandeltocht .. hoor ik plots gesis van remmen en staat er plots een mooie touringcar van Oad naast mijn voetpad stil …
Het chauffeurs raampje schuift open en ik wordt vervolgens vrolijk toegesproken … chauffeuse Carin had al bij het naderen langs de stoep mijn “Hollandse” vlaggetje op mijn rugzak gespot … “hallo meneer …, heb jij soms de West Highland Way gelopen klinkt het … ik antwoord vol trots en lachend maar jazeker wel !! Ik kom net Fort William binnen gelopen … en plotsklaps begint de hele bus met Nederlandse toeristen voor mijn te klappen # bloos …. En als klap op de vuurpijl roept de gids naast de chauffeuse dan heb jij wel een “koud blikje bier” verdiend, opent een dashbord kastje en tovert er een “020” biertje uit … maar ja als een “010” wandelaar dorst heeft .. neemt ie alles aan # knipoog.
Even later arriveer ik bij het officiële eindpunt van de tocht, midden in het stadscentrum van Fort William. Hanneke staat al te wachten en verrast mij met een prachtige West Highland Cap. Elma en Theo , ontmoet tijdens deze wandeldagen , delen met mij in de feestvreugde !
Bij binnenkomst in het stadje Fort William op weg naar het stadscentrum passeerde ik ook het finishbord van de plaatselijke V.V.V. dus ook dat moment maar even op de foto vastgelegd !!
één dag later op 27 juni zijn wij nog met de Jacobite stoomtrein een rit door de Hooglanden gaan maken naar de kustplaats Malaigh. En vervolgens nog twee dagen naar Edinburgh .. maar daar over later meer op deze site …
